Testosteron jak rozpoznać, że jego poziom jest zbyt niski i jak się temu przeciwstawić.

Masz problemy z koncentracją, odczuwasz spadek energii, Twoje mięśnie tracą na objętości a tkanka tłuszczowa wciąż rośnie. Ponadto Twoje libido jest coraz mniejsze. Czujesz się niekomfortowo z samym sobą a Twoja samoocena wciąż maleje. Warto przeczytać ten artykuł. Tu dowiesz się co może być przyczyną wcześniej wymienionych objawów. Powiększysz swoją wiedzę również o takie informacje jak: co to testosteron oraz jakie są normy jego stężenia. Poznasz również objawy towarzyszące spadkowi stężenia testosteronu i sposoby na walkę z tym hormonem. Czasem naprawdę niewiele trzeba zmienić aby nasz świat nabrało pięknych barw i byśmy mogli znów cieszyć się pełnią życia.

Spis treści

Testosteron – co to takiego?

Zbyt niski poziom testosteronu u mężczyzn

Przyjęte normy testosteronu

Niedobór testosteronu w organizmie – objawy

Dlaczego ilość testosteronu jest zbyt niska?

Jak poradzić sobie ze zbyt niskim poziomem testosteronu?

Testosteron – co to takiego?

Testosteron jest to hormon płciowy znajdujący się w grupie androgenów. Biologiczne skutki działania androgenów są zróżnicowane ze względu na wiek człowieka, w którym działają. Androgeny mają istotny wpływ już w czasie życia płodowego. To one warunkują płeć dziecka. Jeśli ich ilość nie jest odpowiednia może dojść do wielu poważnych wad w rozwoju dziecka. W śród nich najbardziej popularna to obojnactwo. Ponadto to już w łonie matki pod wpływem tego hormonu zaczynają rozwijać się nasieniowody, najądrza oraz kanaliki, wewnątrz których produkowane są plemniki. Wraz z dalszym rozwojem człowieka androgeny mają wpływ na bardzo ważne aspekty życiowe. Po pierwsze androgeny wspomagają rozwój i utrzymanie męskich cech płciowych a także odpowiedzialne są za stymulacja popędu płciowego. Drugą ich bardzo ważną rolą jest funkcja metaboliczna. Występuje ona zarówno u kobiet jak i mężczyzn. Jej zadaniem jest pobudzanie różnych układów i narządów m. in. takich jak wątroba czy układ immunologiczny. Produkcja testosteronu wywołana jest hormonem luteizującym i występuje w jądrach. Produkowany jest w znacznym stopniu przez komórki śródmiąższowe Leydiga ale również przez jajniki, łożysko czy korę nadnerczy. W organizmie ludzkim, w krwi znajduje się niewielka ilość tego hormonu w wolnej postaci czy też związanej z albuminami. Znacznie większa ilość testosteronu związana jest z białkiem transportowym SHBG, która nazywana jest postacią nieaktywną. Testosteron w momencie gdy znajdzie się w narządach czy też tkankach docelowych ulega przekształceniu w formę działającą znacznie silniej. Nazywana jest ona dihydrotestosteron. Testosteron łączy się z receptorami dla hormonów steroidowych znajdujących się w cytoplazmie i wtedy wywiera wpływ na poszczególne części organizmu ludzkiego.

Zbyt niski poziom stężenia hormonów steroidowych u mężczyzn

Testosteron to hormon płciowy kojarzący się z mężczyznami, z ich męskością oraz agresją. Wielu z nas nie zdaje sobie sprawy, że występuje on również u kobiet. Ale w tym artykule uwaga zostanie poświęcona przede wszystkim mężczyzną. Testosteron pełni bardzo ważną rolę w organizmie człowieka. To jemu zawdzięcza się m. in. kształtowanie cech płciowych, wzrost masy mięśniowej, przyrost owłosienia, utrzymanie prawidłowych funkcji seksualnych, dobrą sprawność fizyczną. Warto pamiętać, że największy wpływ testosteron wywiera w okresie dojrzewania. To właśnie wtedy można zaobserwować wzrost prącia i moszny u chłopców a także ich pigmentację. Wtedy również skóra moszny staje się pofałdowana. Wyczuwalny zaczyna być gruczoł krokowy (prostata). W znacznym stopniu zmianie ulega owłosienie. Występuje zarost na twarzy, na kończynach ciała, włosy pojawiają się też w okolicach odbytu, pach oraz wzgórza łonowego. Ponadto w tym okresie następuje znaczny wzrost długości ciała. Zmienia się również seksualność chłopców. Odczuwają oni dużo większy popęd seksualny. Ich prącie zyskuje zdolność do zwodu i wytrysku nasienia. W okresie dojrzewania zmienia się również zachowanie dzieci. To przez zwiększony poziom testosteronu mogą pojawić się agresywne zachowania. Dlatego tak ważne jest aby było on na właściwym poziomie. Niekiedy jednak zdarza się, iż ilość tego hormonu w organizmie ulegnie zachwianiu. Wraz z wiekiem poziom testosteronu maleje. Badania wykazały, iż możliwa jest 70% utrata stężenia testosteronu u mężczyzn do 60 roku życia. Zarówno niedobór jak i nadmiar tego hormonu negatywnie wpływa na funkcjonowanie organizmu człowieka.

Przyjęte normy testosteronu

Przed przystąpieniem do badania testosteronu warto zapoznać się z podstawowymi wskazówkami, dzięki którym wyniki będą bardziej wiarygodne. Pora w jakiej badanie powinno być wykonywane, to najlepiej poranne godziny około 8.00 – 9.00. Jednakże podstawą jest powtarzanie badań zawsze o tej samej porze, ponieważ poziom testosteronu w organizmie człowieka może wahać się nawet do 50 procent w zależności od pory dnia.

Testosteron wolny – normy:

• mężczyźni: 174–792 pmol/l (50–210 ng/l)
• kobiety: <29,5 pmol/l (<8,5 ng/l)

Testosteron całkowity – normy:

• mężczyźni: 9,0–34,7 nmol/l (260–1000 ng/dl)
• kobiety: 0,52–2,43 nmol/l (15–70 ng/dl)

Jednakże normy te mogą się nieco różnić w zależności od laboratorium w jak jest przeprowadzane badanie. Dlatego zawsze należy skontaktować się z lekarzem i omówić uzyskane wyniki.

Niedobór testosteronu w organizmie – objawy

Jeśli testosteronu jest zbyt mało, wtedy można zaobserwować spadek energii, obniżona samoocena, rozdrażnienie, bezsenność, zwiększenie masy tłuszczowej ciała, mniejsze owłosienie, zmniejszenie masy mięśniowej, demineralizacja szkliwa. Często pojawia się również problem z owłosieniem. Włosy na głowie oraz zarost stają się coraz rzadsze. Jednak najbardziej charakterystyczną dolegliwością jest obniżenie libido. Jeśli ilość spontanicznych zwodów porannych czy też nocnych zmniejsza się a także objętość jąder jest mniejsza jest to sygnał do zrobienia badań na poziom testosteronu.

Dlaczego ilość testosteronu jest zbyt niska?

Przyczyn spadku testosteronu u mężczyzn może być wiele. Niektóre z nich znacznie się od siebie różnią. Dlatego warto przeanalizować wszystkie. Poziom testosteronu obniża się wraz z wiekiem ale wpływ na niski poziom ma również tryb życia, niewłaściwa dieta, używki oraz czynniki genetyczne.

Wielu mężczyzn pragnie mieć piękne umięśnione ciało, dlatego ćwiczy i zażywa sterydy. Cykle sterydowe zazwyczaj powodują gwałtowny spadek testoseronu. Wynika to z wpływu aromtazy (enzym biosyntezy hormonów steroidowych, zezwalającym na zamianę androgenu w estrogen) oraz nieprawidłowej pracy osi podwzgórze-przysadka-jądra.  Czasem dochodzi nawet do atrofii jąder, czyli zmniejszeniu jąder i niewydolności syntezy testosteronu.

Jak poradzić sobie ze zbyt niskim poziomem testosteronu?

Jeśli pojawią się wymienione powyżej objawy warto skontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu, który w razie potrzeby pokieruje nas do odpowiedniego specjalisty i przeprowadzić badania, które zweryfikują poziom testosteronu. Można udać się również do urologa, andrologaczy czy endokrynologa. W sytuacji podejrzenia niewłaściwego stężenia testosteronu zazwyczaj wykonuje się oznaczenie stężenia całkowitego testosteronu (u mężczyzn powyżej 45 lat), morfologię krwi, glikemię oraz poziom lipidów. Dodatkowo przeprowadza się również badania urologiczne, bada się wątrobę a czasem wykonuje się densytometrię kości.  Jeśli zostaną wykryte nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizmu, wtedy lekarz podejmuje odpowiednie działania. Najczęściej jeśli zaobserwuje spadek poziomu testosteronu zaleca stosowanie testosteronu. Może być on podawany do organizmu w różny sposób, poprzez tabletki, zastrzyki, żele, plastry itp. Warto również samemu zadbać o poprawę swojego zdrowia. Zmiana nawyków żywieniowych oraz trybu życia z pewnością pomoże w walce ze zbyt niskim poziomem testosteronu. Odstawienie szkodliwych używek, właściwa dieta oraz intensywny trening pomogą organizmowi w produkcji tego hormonu. Działania te można stosować też aby zapobiegać zmianom poziomu testosteronu.